ارزیابی امکان استفاده از ژرم‌پلاسم‌های نیمه‌حاره‌ای ذرت در شرایط اقلیمی معتدل ایران

در این مطالعه دو گروه ژرم‌پلاسم نیمه‌حاره‌ای ذرت شامل 14هیبرید بین ارقام و 23رقم اصلاح شده به همراه دو رقم هیبرید تجارتی سینگل‌کراس 647 (متوسط رس) و 704 (دیررس) در دو آزمایش جداگانه با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در 4 منطقه کرج، گرگان، داراب و دزفول در سال 1381 مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که این قبیل ژرم‌پلاسم‌ها در مناطق داراب و دزفول به علت نزدیک بودن عرض جغرافیائی این مناطق به مناطق اصلی آن‌ها سازگاری بهتری نشان می‌دهند. هیبریدهای بین ارقام در این مناطق قدرت رقابت قابل توجهی با هیبریدهای شاهد حاصل از تلاقی لاین‌ها‌ی اینبرد نشان دادند. این هیبریدها علیرغم زودرس بودن در منطقه اولیه خود، در مناطق مورد بررسی در حد هیبریدهای دیررس بودند. این ژرم‌پلاسم‌ها به علت تنوع ژنتیکی بالای ناشی از ارقام والدینی خود، بر خلاف هیبریدهای حاصل از لاین‌های اینبرد و منشاء کاملاً متفاوت از ژرم‌پلاسم‌های معتدله موجود در برنامه اصلاحی داخل کشور حائز اهمیت هستند. این امر در آزمایش دوم متشکل از ارقام اصلاح شده به علت پایه ژنتیکی وسیع از یکطرف، و حضور ژرم‌پلاسم منحصراً از یک گروه هتروتیکی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. این ژرم‌پلاسم‌ها که متعلق به گروه‌های متوسط و دیررس در مناطق اولیه خود هستند، علیرغم هیبرید نبودن، قدرت رقابت بسیار بالائی در مقایسه با هیبریدهای تجارتی منطقه نشان دادند که خود بر اهمیت و امیدبخش بودن این ژرم‌پلاسم‌ها در افزایش کارآئی برنامه‌های اصلاح هیبرید می‌افزاید.